Generative Relationships STAR
(Produktywne relacje)
Ujawnij wzorce relacji, które tworzą zaskakującą wartość lub powodują dysfunkcje (25 min)
Co daje nam ta struktura? Pomaga ludziom zrozumieć, w jaki sposób ze sobą współpracują i zidentyfikować rozwiązania, które grupa może zastosować, aby poprawić swoją skuteczność. Wszyscy członkowie grupy mogą ocenić wzorce dostrzeżone we wzajemnych relacjach i na tej podstawie, bez pośredników, zdecydować się na dalsze wspólne akcje. Kompas STAR* (Zobacz: „Materiały dodatkowe”) pomoże zrozumieć, co czyni ich relacje mniej lub bardziej produktywnymi. Użycie kompasu już na wczesnym etapie współpracy umożliwia ewaluację postępu relacji na ścieżce rozwoju grupy.
*Akronim utworzony z angielskich słów: Separateness (zróżnicowanie), Tuning (zestrojenie), Action (działanie), Reason (przyczyna). Pomimo braku możliwości stworzenia tożsamego akronimu z polskich słów, zdecydowaliśmy się pozostawić go w tłumaczeniu, gdyż słowo „star” oznacza gwiazdę, a jest ona wykorzystywana w notatce wizualnej w trakcie ćwiczenia (przyp. tłum. i red.).
Pięć elementów struktury (Minimalne ramy)
1. Zaproszenie uczestników
- Poproś uczestników, aby scharakteryzowali grupę lub swój zespół, biorąc pod uwagę cztery poniższe aspekty:
- S – Zróżnicowanie (ang. separateness): poziom zróżnicowania grupy pod względem perspektywy, ekspertyzy i doświadczenia
- T – Zestrojenie (ang. tuning): poziom zestrojenia grupy pod względem umiejętności aktywnego słuchania, skłonności do refleksji i wspólnego pojmowania wyzwań
- A – Działanie (ang. action): ilość okazji do wspólnego podjęcia akcji lub innowacji
- R – Przyczyna (ang. reason): powód do wspólnej pracy i korzyści płynące ze współpracy
- Poproś uczestników, aby wspólnie wybrali akcje, które pomogą ulepszyć słabe strony grupy.
2. Zaaranżowanie przestrzeni i potrzebne materiały
- Stoliki dla grup 4-osobowych; na stolikach dla każdego z uczestników przygotowana jest grafika przedstawiająca kompas STAR oraz flamaster.
- Każda grupa 4-osobowa ma jeden dodatkowy kompas STAR narysowany na flipcharcie.
- Jeden wspólny kompas STAR narysowany na flipcharcie dla całej, dużej grupy
3. Aktywność uczestników
- Wszyscy w grupie lub zespole biorą udział w warsztacie.
- Wszyscy mają równe szanse na wniesienie swojego wkładu.
4. Podział na grupy
- Samodzielnie podczas pierwszej oceny relacji
- W małych grupach
- Całą grupą
5. Instrukcja „krok po kroku” i ramy czasowe
- Uczestnicy samodzielnie oceniają, w jakim miejscu znajduje się zespół, biorąc pod uwagę każdy z czterech aspektów:
- S – Jak bardzo zróżnicowana jest nasza grupa? Czy dzielimy się ze sobą naszymi zróżnicowanymi perspektywami?
- T – Jak dobrze jesteśmy ze sobą zestrojeni?
- A – Jak wiele konkretnych działań podejmujemy razem?
- R – Jak ważna jest dla nas możliwość wspólnej pracy? Jak bardzo zrozumiały jest nasz cel?
- W małych grupach uczestnicy umieszczają kropkę wzdłuż osi każdego z aspektów. Następnie razem z sąsiadami, w formacie 1-2-4 (modyfikacja struktury 1-2-4-All – przyp. tłum.) rozmawiają o swoich wyborach, szukając podobieństw i różnic. Czas: 5 min
- Małe grupy ustalają, jakie rezultaty daje opisany przez nie wzorzec interakcji (np. duże zestrojenie (T) + mało działania (A) = dobrze się ze sobą czujemy, ale mało osiągamy; dużo działania (A) i małe zestrojenie (T) = rutynowe wyniki i brak innowacji; duże zróżnicowanie (S) + duże zestrojenie (T) + dużo działania (A) + niejasna przyczyna (R) = wiele falstartów, itd.). Czas: 5 min
- Burza mózgów w małych grupach, podczas której szukamy odpowiedzi na to, jak ulepszyć pracę grupy w najsłabszych obszarach. Czas: 5 min
- Cała grupa zbiera wszystkie listy akcji i wspólnie decyduje: „Które z tych działań możemy podjąć już teraz?”. Czas: 5 min
Co można zyskać?
- Zwiększyć skuteczność zespołu.
- Pomóc zespołowi nauczyć się samoorganizacji i zwiększyć jego autonomię.
- Pomóc grupie zrozumieć cel pracy i zbudować tożsamość zespołu.
- Pomóc ludziom odejść od wskazywania winnych i zachęcić do szukania zrozumienia wzorców wzajemnych interakcji.
- Połączyć „diagnozę z leczeniem” bez oddzielania teoretyków od praktyków.
- Zmniejszyć frustrację ludzi niezadowolonych dotąd z zespołowej dynamiki i osiągnięć.
Podpowiedzi dla prowadzącego
- Zacznijcie od pracy samodzielnej, poprzez pary, na grupach kończąc.
- Unikajcie oceniania, czy poszczególne kompasy wskazują prawdziwy obraz zespołu.
- Zachęcaj członków zespołu do poszukiwania, organizowania i działania w zgodzie ze swoimi własnymi pomysłami na usprawnienie relacji.
- Zakończcie ćwiczenie z co najmniej jedną konkretną akcją u każdego z uczestników.
- Upewnij się, że wszyscy uczestnicy w pełni rozumieją, kto i kiedy wykona jaką akcję.
Modyfikacje struktury
- Aby pracować nad usprawnieniem relacji w konkretnym obszarze, połącz z innymi strukturami:
- S – Zróżnicowanie: Conversation Café; Shift & Share; What, So What, Now What?
- T – Zestrojenie: Wise Crowds; Troika Consulting; Agreement-Certainty Matrix; Heard, Seen, Respected
- A – Działanie: 25/10 Crowd Sourcing; 15% Solutions; Open Space Technology; Min Specs
- R – Przyczyna: Nine Whys; What I Need From You
- Użyj w grupach pracujących zdalnie. Poproś uczestników, aby zaznaczali swoje oceny z ćwiczenia STAR, umieszczając kropki na wirtualnych tablicach. Następnie w parach i całą grupą porozmawiajcie o wyłaniających się wzorcach. Możesz nadać komuś rolę facylitatora odpowiedzialnego za usprawnianie dyskusji. Określcie akcje poprzez użycie 1-2-All (modyfikacja struktury 1-2-4-All – przyp. tłum.) na czacie.
Przykłady zastosowań
- Do wykorzystania podczas warsztatów z pracy nad strategią, w celu skupienia uwagi na grupowej dynamice i rezultatach
- Do pomocy w decyzji o składzie i celu nowo tworzącego się zespołu lub powstającej grupy zadaniowej
- Dla dwójki osób w celu poprawy wzajemnej relacji
Źródło
Opracowane przez professor Brendę Zimmerman. Dowiedz się więcej ze strony Change Ability: http://change-ability.ca (materiał w języku angielskim – przyp. tłum.). Zaadaptowane przez Henriego Lipmanowicza i Keitha McCandlessa.
Materiały dodatkowe
Poniżej: Materiał pomocny w użyciu Generative Relationships STAR